noventa

Alteración del latín NONAGINTA, derivado de NONUS, 'noveno', con influjo de NOVEM, 'nueve'.
Nebrija (Lex1, 1492): Duodecentesimus. por noventa & ocho en orden. Duodecentum. por noventa & ocho. Nonagenarius. a. um. por de noventa años. Nonagesima pars. por uno de noventa. Nonagesimus. a. um. por noventa en orden. Nonagies. aduerbium. por noventa vezes. Nonaginta. por noventa.

Nebrija (Voc1, ca. 1495 y Voc2, 1513): Noventa numero. nonagen[a]rius numerus. Noventa en numero. nonaginta. Noventa mil. nonaginta mille. Noventa millares. nonaginta milia. Noventa cuentos. nongenties centum mille. Noventa mil cuentos. nongenties milies centum mille. Noventa en orden. nonagesimus .a .um. Noventa en parte. nonagesima .ae. Noventa cada uno. nonageni .ae .a. Noventa mil cada uno. nonageni milleni. Noventa vezes adverbio. nonagies. Noventa mil vezes. nonagies milies. Noventa tanto. nonagies decuplum.
  • 1
    num.
    Nueve veces diez.
    Exemples
    • «y de vos confiamos. Dada en Barchelona a .xiij. de enero de | nouenta | y tres anyos. § Yo el rey. § Al amado nuestro Joan de·la Carcellaria.» [A-Cancillería-3610:136r (1493)];
      Ampliar
    • «comer. Esto mesmo se dize de Alexandre macedonjano.§ Massimissa en edat ya de | nouenta | anyos, leemos que a medio dia, andando o stando, delante su tabernaclo hauia» [B-ArteCaballería-136v (1430-60)];
      Ampliar
    • «años. E sy a·ty plaze, da·le que pueda beujr ochenta, o | nouenta | años, e non me lo quieras apartar de mj, tan ayna. Ca mucho» [C-SermónViernes-006v (1450-90)];
      Ampliar
    • «ovo nombre Fraderique.§ El otro rey ovo nombre Theodorico año de .ccccº. e | nouenta | años rey este tomo este año a·Narmonia e mato a·Oujcrano que » [D-ReyesGodos-077v (1420-54)];
      Ampliar
    • «non perdio el ceso entendimiento e prudencia que siempre ouiera tenido: ante passado | nouenta | años en señalados virtudes buenas costumbres e loable vida poco semblaua muger vieia. » [E-Satyra-b026v (1468)];
      Ampliar
    Distribució  A: 23; B: 2; C: 3; D: 12; E: 1;
Formes
nobenta (1), nouanta (11), nouenta (28), nouienta (1);
Variants formals
nobenta (1), novanta (11), noventa (28), novienta (1);
1a. doc. DCECH: 1251 (CORDE: 1250)
1a. doc. DICCA-XV 1420-54
Freq. abs. 41
Freq. rel. 0,183/10.000
Família etimològica
NOVEM: dezinueu, diecinoveno -a, diecinueve, nona, nonae -arum, nonagesimus -a -um, nono -a, nonus -a -um, nou, novecientos -as, november -bris, novena, novenera, noveno -a, noventa, noviembre, nueve, vintenueu;