devante

Del latín DE AB ANTE, 'desde delante'.
Nebrija Ø
  • 1
    adv.
    Indica situación en la parte anterior o preferente de un espacio real o imaginario, o dirección hacia ella.
    Variants lèxiques
    adelante, a delante / de delante;
    Exemples
    • «Alexandre por Maçedonia. e los omes yvan delante dando bozes. guarda | dauante | . e en medio del camino seya vn loco sobre vna piedra.» [C-FlorVirtudes-314r (1470)];
      Ampliar
    Distribució  B: 1;
  • 2
    prep.
    Introduce valores locativos que indican situación anterior.
    Relacions sinonímiques
    cara de, en faz de, de rostro de, en vista de;
    Variants lèxiques
    adelante de, ante de, a delante de;
    Exemples
    • «Segunt Pero Quartero vezino del lugar de Andorra pobre e miserable persona ha | deuant | nos querellosament exposado vos yatsia diuersas vegadas requerido en grant danyo suyo» [A-Cancillería-2381:021r (1413)];
      Ampliar
    • «yo dito Pero Migel juro a Dios sobre la cruz et sanctos quatro euangelios | dauant | mi puestos e por mj manualmente tocados en·poder del notario inffrascripto assi» [A-Sástago-235:050 (1478)];
      Ampliar
    • «dozeno dia del mes de mayo entre las ditas partes. solo Dios | deuant | mis guellos hauiendo proceido a pronunciar judicar sentenciar determinar declarar e dezir entre» [A-Sisa2-238r (1466)];
      Ampliar
    • «aver gracia açerca d·el. e tanto como mas se avança ome | dauante | su señor. tanto mas pierde de su honor. De injustiçia se» [C-FlorVirtudes-315r (1470)];
      Ampliar
    Distribució  A: 89; B: 1;
  • 3
    prep.
    Introduce valores apreciativos que expresan preferencia.
    Variants lèxiques
    ante de;
    Exemples
    • «que de·los primeros beneficios qui vagaran en exe bispado o otro qualqujere | deuant | todos otros lo beneficiaremos en tal manera que conoxera que sera stado mas» [A-Cancillería-2772:042v (1424)];
      Ampliar
    Distribució  A: 1;
  • loc. prep.
    Devant de. Introduce valores locativos que indican situación anterior.
    Relacions sinonímiques
    cara de, en faz de, de rostro de, en vista de;
    Variants lèxiques
    adelante de, ante de, a delante de;
    Exemples
    • «dicho jodio preso al dicho lugarteniente e el dicho jodio no vienga preso | deuant de | nos. Por tanto vos mandamos de nuestra certa ciencia expressament dius» [A-Cancillería-3515:III:008v (1472)];
      Ampliar
    • «ha salario alguno si·no es la meytat de·las scripturas que·s fan | dauant de | l qui son por pieça de proceso cinquo dineros de original et» [A-Rentas2-105v (1417)];
      Ampliar
    • «stipulant et recibient juro a·nuestro senyor Dios et los sanctos quatro euangelios | dauant de | mj puestos et con mjs manos corporalment tocados que de·los ditos» [A-Sástago-200:040 (1455)];
      Ampliar
    • «otro judge ecclesiastico o seglar e qualquiere d·ellos e·confesar e·atorgar | deuant d· | ellos e·qualquiere d·ellos pleyto contestado e con animo de pleyto» [A-Sástago-259:110 (1496)];
      Ampliar
    Distribució  A: 34;
Formes
dauan (1), dauant (58), dauante (2), deuant (64), devant (1);
Variants formals
davan (1), davant (58), davante (2), devant (65);
1a. doc. DCECH: 1129 (CORDE: 1055)
1a. doc. DICCA-XV 1413
Freq. abs. 126
Freq. rel. 0,718/10.000
Família etimològica
ANTE: adelantado -a, adelantar, adelante, alnado -a, ancianidad, anciano -a, antaño, ante, antecedente, anteceder, antecesor -ora, antedata, antedicho -a, antedito -a, antenado -a, antepasado -a, anteponer, anteposar, anterior, antes, anticipación, anticipar, anticor, antojar, antojo, antuviar, avance, avante, avanzado -a, avanzamiento, avanzar, aventaja, aventajadamente, aventajado -a, aventajar, aventajoso -a, delante, delantera, delantero -a, desaventajadamente, desaventajado -a, devante, enantadero -a, enantamiento, enantar, enantes, endelante, pujavante, ventaja, ventajadamente, ventajado -a, ventajosamente, ventajoso -a;