doce

Del latín DUODECIM, compuesto de DUO, 'dos', y DECEM, 'diez'.
Nebrija (Lex1, 1492): Bessis. is. por ocho partes de doze. Duodecies. aduerbium. por doze vezes. Duodecim. por doze en numero. Quadrans. tis. por cuarta parte de doze. Quincuns. cis. por cinco partes de doze. Semis semissis. por seis partes de doze.
Nebrija (Voc1, ca. 1495 y Voc2, 1513): Doze numero. numerus duodenarius. Doze en numero. duodecim. Doze mil en numero. duodecim mille. Doze millares. duodecim milia. Doze mil cuentos. centies uicies centum mille. Doze en orden. duodecimus .a .um. Doze mil en orden. duodecies millenus. Doze cada uno. duodeni .ae .a. Doze mil cada uno. duodecies milleni. Doze cuentos cada uno. centies uicies centeni milleni. Doze vezes adverbio. duodecies. Doze mil vezes. duodecies milies. Doze tanto. duodecuplus .a .um.
  • 1
    num.
    Diez más dos.
    Exemples
    • «referido que despues de ellos hauer ofrecido por seruicio nuestro la subuencion de | doze | mil lliuras pagaderas en dotze años para·l redreço y quitamjento d·essa» [A-Cancillería-3569:134r (1492)];
      Ampliar
    • «Ca d·el scriue Pedro in Aurora d·esta manera. Despues de hauer sido emperador | doze | años: obedecio a·la muerte. Otrosi quexando·se de·la muerte: podia dezir lo» [C-Cordial-008r (1494)];
      Ampliar
    • «en vna buelta siquier boueda con gran diligencia. En este templo hay | doze | coronas otros tantos pechos de oro fino todos guarnecidos de piedras preciosas.» [D-ViajeTSanta-042v (1498)];
      Ampliar
    • «con otras muchas serimonias segund en aquella tierra se acostumbra. Y eran | dotze | iuezes los quales dieron sentencia que Mirabella muriesse. y fundaron por muchas» [E-Grisel-021r (1486-95)];
      Ampliar
    Distribució  A: 103; B: 24; C: 34; D: 32;
  • 2
    num.
    Que en una serie le preceden otros once.
    Variants lèxiques
    doceno -a;
    Exemples
    • «Blasco de Alagon senyor de·la villa de Pina a·mj fecho en Çaragoça dia | dotze | de abril anno a·natiuitate domjnj millesimo quadringentesimo nonagesimo quarto recebido et testificado» [A-Sástago-184:140 (1447)];
      Ampliar
    • «E en este capitulo presentados. § Comiença el dozeno trabajo. Capitulo | doze | . § El dozeno trabajo de Hercules fue quando sostouo el çielo con e» [E-TrabHércules-101r (1417)];
      Ampliar
    Distribució  A: 1; D: 1;
Formes
dodze (10), dotze (73), doze (111), doze· (1);
Variants formals
dodze (10), dotze (73), doze (112);
1a. doc. DCECH: 1220-50 (CORDE: 1130)
1a. doc. DICCA-XV 1400-60
Freq. abs. 195
Freq. rel. 1,11/10.000
Família etimològica
DUO: deuterosa, dobla, dobladamente, doblado -a, dobladura, doblar, doble, doblegar, doblén, doblero, doblez, doce, docena, doceno -a, dos, doscientos -as, dubio, dubitación, dubitar, duda, dudante, dudanza, dudar, dudo, dudoso -a, duplicado -a, duplicar, endós -dues, indubitadamente, indubitado -a, mendudoso -a, redoblar, redubtable, redubtar, trasdoblar, vintedós, vintedoseno -a;
DECEM: catorce, catorceno -a, cuartodécimo -a, deán, deanazgo, deca, década, decania, decapoleo -a, deceno -a, décima, décimo -a, decimus -a -um, decimusnonus -a -um, decimusoctavus -a -um, decimusquartus -a -um, decimusquintus -a -um, decimusseptimus -a -um, decimussextus -a -um, decurión, dezigüeito, dezigüiteno -a, dezinueu, diciembre, diecinoveno -a, diecinueve, dieciocheno -a, dieciocho, dieciséis, dieciseiseno -a, dieciseteno -a, diecisiete, diez, diezma, diezmero -a, diezmo, dinerada, dineral, dinero, doce, docena, doceno -a, once, oncenera, onceno -a, quince, quinceno -a, quindecimus -a -um, quintodécimo -a, quintusdecimus -a -um, rediezmo, setze, setzeno -a, sextusdecimus -a -um, terdecimus -a -um, trece, treceno -a, undécimo -a, undecimus -a -um;